Kaldığım yerden devam...

Evet bir süre  veri madenciliği ve iş zekası alanında yaptığım çalışmalara ara verip başka bir işle meşgul oldum.Detaylarını açıklamak istemiyorum ama sonuçları itibariyle pek tatmin olmadım.Karakterime ve yeteneklerime uygun bir iş değildi.Şu an itibariyle iş zekası alanında iş arayışım devam ediyor.Uzun bir süredir profesyonel olarak bir yerde çalışmıyorum.İş zekasında  üç tane projem bulunmasına rağmen  bir mülakat yapma şansı bulamadım.İş bulması gerçekten zor bir alan kadro sayısı çok kısıtlı ve talep çok fazla.Belki de yaptığım projeleri hafif sıklet buldukları için çağırmamış da olabilirler.Pes etmeye hiç niyetim yok ama sabrımın sınırları gittikçe zorlanıyor.Diğer bir yandan kendimin tecrübeli olduğu iş alanlarında iş aramaya da başladım.

İş arayışım devam ederken boş durmuyorum.İş zekası alanında yaptığım çalışmaları  Veri Bilimi (Data Science) tarafına genişletmeye karar verdim.Data Science için yaptığım araştırmalar neticesinde   Python aracı üzerinde çalışmaya karar verdim.Python ile birlikte  veri platformu olarak Azure ya da Hadoop platformunu kullanabilirim henüz karar vermedim.Data Science için şu sıralar en çok kullanılan araçlar SAS,R,Python,Weka,Qlikview  olarak görülüyor.Python üzerinde çalışma kararını kolay erişilebilir,öğrenilmesi kolay bir programlama ve geniş bilimsel kütüphanelere sahip olması yüzünden aldım.Harvard'da Data Science dersi de Python ile öğretiliyor.Ben de işe Python öğrenmekle başladım.Şu sıralar Python'un temel konularına çalışıyorum.Bir sonraki aşamam kütüphanelerini öğrenmek olacak.Data Science işiyle uğraşan profesyonellere Data Scientist  (Veri Bilimcisi) deniliyor.Veri Bilimci mesleği 21.yüzyılın en seksi mesleği olarak nitelendiriliyor.Bu mesleği yürüten kişiler çok yönlü özelliklere ve çok çeşitli yeteneklere sahip oluyorlar.Ayrıntısına başka bir yazım da değinirim.Ben bu kadar iddialı değilim.Ben ise kendi işlerimde ve projelerimde kullanmak üzere data science öğrenmeye karar verdim.Beni bu işe çeken cazip nokta Python'un bilimsel kütüphaneleri ve yapay zeka algoritmaları oldu.Üniversitede Endüstri Mühendisliği eğitimi alırken Yöneylem Araştırması dersinde gördüğüm metotların ; Python'da fonksiyonlar olarak kütüphanelerde yer bulması beni bu işi öğrenmeye ikna etti.Bu işe nereden ve nasıl çalışıyor diye soracak olursanız bu soruya da başka bir yazım da ayrıntılı olarak cevap vereyim...

Programlamayı kod yazdırarak öğreten site

www.codecademy.com 'dan bahsediyorum.Programlama dili içeriğinde şu an itibariyle html,javascript,jquery,php,python,ruby dilleri bulunuyor.Ayrıca  web geliştirme ile ilgili hazır eğitimleri de mevcut.Sitenin tasarımı,şablonu oldukça anlaşılır ve yalın bir şekilde tasarlanmış.Eğitimler çok kısa adımlar üzerinden tasarlandığı için kullanıcıları sıkmıyor.Her sayfada bir kod örneği yer alıyor ve sizden o örnekle ilgili talimatları da verilmiş bir küçük program yazmanızı istiyorlar.Her eğitim sayfasında kod yazarak programlama öğreniyorsunuz.Kodlamayı yapamadığınız taktirde üzülmenize gerek yok ; sitenin forum sayfasında moderatörler size yardımcı oluyor.Tabii ki sitenin eğitim sayfaları bir programlama editörü gibi çalışmıyor.Bazen programlama ve yazım ile ilgili hataları göremiyorsunuz.Bazen  eğitim sayfaları kullanıcıya geç yanıt veriyor veya kilitlenme olabiliyor.Bu durumda  f5 ile sayfayı güncelleyerek çözüme ulaşabiliyorsunuz.Eğitimlerde ilerleme durumunuzu  da  yüzdesel olarak takip edebiliyorsunuz.Her bitirdiğiniz konuların sonunda codecademy size ödül puanı veriyor.Benim şu an için  dört gün itibariyle 83 ödül puanım ve 14 rozetim yer alıyor.Ödül puanları ne işe yarıyor şu an için bilmiyorum sanırım kullanıcılar arasında rekabet veya itibar sağlıyor olabilir.Codecademy.com  ayrıca   CBS,Forbes,The Washington Post,Usa Today,CNBC gibi dev medya yayıncılarından olumlu ve tavsiyeci yorumlar almış bir eğitim platformu.Özellikle web programlama ve web geliştirme öğrenmek isteyenler için  çok faydalı bir eğitim kaynağı olabileceğini düşünüyorum.

Azure ve Machine Learning'de İlk Deneyimim

Bir süredir Sql Server Data Tools 2012'de SSAS üzerinden Veri Madenciliği çalışması yapıyordum.Diğer bir yandan da aklımın bir ucunda Azure Machine Learning bekliyordu.Bugün denemeye karar verdim.Şu bağlantı üzerinden ücretsiz kayıt yaptırdım.Ayrıca Microsoft bu aralar denemek isteyen üyelerine Azure servislerinde harcamaları için  460 TL da hediye ediyor.Azure kısaca Microsoft  servislerinin, bulutsal işleme çözümlerinin,sanal makine ve server sağlayıcı hizmetlerinin web ortamı üzerinden sunulduğu   bir platformdur.Azure ile birlikte  Veri Analitiği konusunda yeni bir araç "Azure Machine Learning" de geldi.SSAS'den sonra bu yeni analitik araç, son zamanlardaki gelişmelere uygun olarak Microsoft ürünleri açısından bir devrim niteliğinde olarak görüyorum.Azure ML SSAS 2012'e kıyasla çok güçlü ve fonksiyonel  olmakla birlikte ; Veri Analitiği açısından çok detaylı yapay zeka algoritmalarına ve açık kaynak  programlama ortamına sahip.

Azure ML'de projeler experiment olarak adlandırılıyor.Bu experimentler de kullanıcılar ihtiyaçları doğrultusunda analitik modeller tasarlıyor,test ediyor ve sonuçlarını analiz ediyorlar.Ben de Azure ML üstünde ilk deneyimimi şu bağlantıda yer alan  eğitim makalesi ile yaşamış oldum.Makalede Gary Ericson ,   doğrusal regresyon algoritmasını kullanarak otomobil fiyatlarını teknik özellikleri üzerinden  tahmin edebilen örnek bir analitik modeli adım adım anlatıyor.En tepede modelin şematik gösterimi üzerinden bir kesit yer alıyor.

Ayrıca Azure ML'de yaptığınız projelere ekip çalışması dahilinde diğer kullanıcıları da ekleyebiliyorsunuz.Yaptığınız projeleri web hizmeti olarak yayınlayabilir ve market ortamında satışa sunma imkanınız var.

Big Data is better data

Kenneth Cukier, Londra'da ikamet ediyor ve The Economist dergisinin iş ve teknoloji yazılarını kapsayan  data (veri)  editörlüğünü yapıyor.Yabancı muhabir olarak 2007-2012 yılları arasında Japonya'da aynı zamanda görev almıştır. Adı geçen  bu kitapların da  "Big Data: A Revolution that Will Transform How We Work, Live and Think" (2013) and "Learning with Big Data: The Future of Education" (2014) with Viktor Mayer-Schönberger   yazarlığını üstlenmiştir.

TED için yaptığı konuşmada Big Data'nın hayatımıza getirebileceği kolaylıklardan,tarihinden,gelişiminden ,Machine Learning (Makine Öğrenmesi) ile ilişkisinden,geleceğinden ve oluşabilecek zararlarından ( NSA skandalı Edward Snowden örneği) gayet yalın ve sade bir üslupla bahsetmiş.Final kısmını da So that is why Big Data is the big deal cümlesi ile de taçlandırıyor.

ETL projesi-Demo Video Gösterimleri

Bu video gösterimleri  SSIS'de çoklu görevlerin gerçekleştirilmesini üstlenen Foreach Loop Container ile ilgili Foreach File Enumerator ve Foreach Ado Enumerator  örneklerini kapsıyor.Çoklu görevler yani  birden fazla klasörün,dosyanın taşınması,kopyalanması,silinmesi,veritabanında bir tablodan farklı parametreler üzerinden birden fazla veri çekilmesi v.b. görevlerin yapılabilmesi için de SSIS 'de Foreach Loop,For Loop containerları yer alıyor.

Birinci video da AdventureWorks2014 veritabanına ait  Production.ProductInventory tablosu ile ilgili  beş tane Excel dosyası oluşturdum.Bu Excel dosyalarının ilk etapta hedef klasöre taşınmalarını ve ikinci aşamada ayrı ayrı ilgili SQL tablosuna yüklenmelerini işlemini SSIS Foreach File Enumerator uygulaması ile gerçekleştirdim.Kod ve paketin ayrıntılarını sunum dosyamda bulabilirsiniz.

İkinci video gösterimde ise  AdventureWorks2014 veritabanında yer alan   Production.Product tablosuna ait  verileri subcategory bazında ayrı ayrı Excel dosyalarına  yazdırdım.Bu örnekte  üç değişken ve bir parametre kullandım.Parametre tahmin edeceğiniz gibi subcategoryID oldu.

Örnek SSIS-ETL Projesi

SSRS Raporlama Servisleri üzerinde çalıştığım örnek projeyi tamamladıktan sonra SSIS entegrasyon servislerinde  örnek ETL projesine hazırlanmaya başlamıştım.Geçen hafta ETL örnek projemin sunum ve video gösterimlerini tamamladıktan sonra bu sayfada  ilgili sunum dosyasını paylaşmıştım.Bu SSIS projesi  küçük ve temel iş yapan SSIS paketlerinden oluşuyor.Projede en çok kullanılan transform ve control task lere yer vermeye çalıştım.SSIS o kadar çok geniş fonksiyonlara sahip ki yani 40 sayfalık bir sunumda bütün fonksiyonlarını kullanarak bir projeyi anlatmak pek de mümkün görünmüyordu.Projenin sunumu  üç farklı başlık altında anlatıldı. Birinci başlık  SQL'den Excel kaynağına veri aktarımlarıydı.Bu başlık altında farklı transformlar  ile  SQL tabloları kullanarak    Excel dosyaları oluşturdum.İkinci başlıkta  Excel ve Txt dosya kaynaklarından  ETL ile verileri  veri ambarına transfer ettim.Bu başlığın altında ayrıca  Data Cleansing konusuna değindim.Data Cleansing yani veri temizliği veri ambarında kullanacağımız verilerin uygun düzen ve formata  dönüşmeleri için  Derived Column transformu ve SSIS expression ifadeleri ile  düzenlenmesi işlemi olarak tanımlanabilir.Bu işlem ETL sürecinin  önemli adımlarından biridir.Ve son başlıkta ise  SSIS'de çoklu görevlerin gerçekleştirilmesi başlığı altında Foreach Loop Control Task ile  Foreach File Enumerator  ve Foreach Ado Enumerator  ile ilgili toplam iki SSIS paketi oluşturdum ve demo gösterimleri için videolarını hazırladım.Foreach Ado Enumerator  örnek paketini hazırlarken Microsoft MSDN forum moderatörü  Mike Yin'den ilham kaynağı aldım ve kendisine özel teşekkürümü son sayfada belirttim.Projede yer alan bütün SSIS paketleri içerik açısından özgün ve benzersizdir.

64 bit Office 2010 ve SSIS entegrasyon sorunu

Eğer  64 bit sürümü  MS Office kullanıyorsanız , SSIS ile  herhangi bir kaynaktan  Excel'e , Excel'den hedef kaynağına veri aktarımı yaparken  sorun yaşamanız  muhtemeldir.Bu sorunun ana kaynağı ,  Microsoft'un 32 bit sürümünde olduğu gibi  Office 64 bit sürümünde  Oledb sağlayıcı desteği sunmamasıdır. Bununla birlikte  şu sitede     Access 2010 database engine üzerinden  oledb sağlayıcı driverı kurulumu ve kullanımı hakkında bilgi verilmiş.Fakat  ben SSIS üzerinde SQL'den Excele veri aktarmak istediğimde  ve bu yöntemi denediğimde bir sonuç elde edemedim.Eğer bu yöntemi denemek istiyorsanız  yapmanız gereken  SSIS'de  OleDb destination ya da source seçerken  resimde olduğu gibi  providerı access 2010 database engine olarak seçmek ve   extenden properties'i Excel 14.0;HDR=YES  girmek olacaktır.

Ben ise bu sorunu 64 bit Office 2010'u kaldırıp yeniden 32 bit sürümünde kurulum yapmak ile çözebildim.Office 2010 32 bit sürümünde kurulduğunda  OleDb  provider gayet iyi çalışıyor.Eğer sisteminiz  ve SSIS programınız  64 bit üzerinde çalışıyorsa , SSIS üzerinde Office programları  ile entegrasyon kurmadan önce son bir işlem daha yapmanız gerekiyor.Projenizin özellikler sayfasında  Run64bitruntime seçeneğini "False" olarak seçtiğinizde  SSIS projeniz artık sorunsuz olarak Excel ile entegrasyon kurabilecektir.

SSRS Örnek Proje Demo Gösterimler

İlk video veri görselleştirme ile ilgili AdventureWorks şirketinin farklı imalat bölümlerinde birikmiş olan yarı mamul ara stok miktarını analiz eden bir demo gösterimi içeriyor.

İkinci video son mamul ürünlerin stok kontrolünü KPI raporlama biçiminde sunan bir demo gösterimi içeriyor.

Son video ise  DrillThrough tipinde link bağlantılı bir alt detay raporunu temsil ediyor.Rapor ,ürün çeşidine ait ve satış fiyatı aralığı ,sipariş tarihi filtrelemesi  ile kullanıcıya sipariş bilgisi detayını sunuyor.

AW2014 Stok Kontrol ve Sipariş Örnek SSRS Projesi

Bir süredir üzerinde çalışıyor olduğum  örnek SSRS projesini dün itibariyle tamamlayıp , bugün sunum dosyasını hazırladım ve kişisel sitemin "projeler"  kısmına yükledim.Bu raporlama projesinin ana konusu , kurgusal şirket olan AdventureWorks'un  2014 veritabanı kullanılarak  İmalat ve Depo departmanları ile ilişkili bilgi akışını kolaylaştıracak , yöneticilerin daha hızlı ve etkin kararlar alabilmesini sağlayacak biçimde raporlama ihtiyaçlarının karşılanmasıdır. Şirket  her ne kadar hayali olsa da raporlama senaryosu , benim Endüstri Mühendisliği ve iş  alanında kazandığım deneyimlerimi yansıttığı için  gerçeğine yakın sayılabilir. Proje örnek konseptinde tasarlandığı için  üç temel rapor olarak tasarlandı. İlk rapor tipi veri görselleştirme ( data visualization ), ikincisi KPI rapor ve sonuncusu DrillThrough tipi  rapor biçimlerinde tasarlandı.Sunumda bu işe yabancı olanlar için de gerekli bilgiler verildi.

Proje şu son haliyle %100 tamamlanmasa da okuyanlara  en azından bir fikir sağlayacaktır.Uygun bir zaman bulursam bu proje üzerinde yenilikler geliştireceğim.Bu nedenden dolayı kaynak dosyayı şu an paylaşmıyorum.

Peki sırada ne var derseniz , SSIS ile ETL paket programı  oluşturmak var derim.Eğer sizde bu işe meraklıysanız   ve örnek analiz ,raporlama ,ETL projeleri geliştirmek istiyorsanız  https://msdn.microsoft.com/en-us  bu siteyle  sürekli haşır - neşir olmanızı şiddetle tavsiye ederim.SSRS projesini geliştirdiğim esnada karşıma çıkan sorunların  hepsine Microsoft'un MSDN sitesinden destek bulabildim ya da ilham aldım diyebilirim.

Reporting Designer ile Proje Yayınlama

Şimdi anlatacağım adımları izleyerek  Data Tools ortamında Reporting Designer ile oluşturduğunuz SSRS projelerinizi kendi yerel serverınızda yayınlayabilir durumda olacaksınız.Bunun için birkaç aşamadan oluşan adımları izlemeniz gerekiyor.

Ajanda Güncel

SSRS'de Report Builder 3.0 ile  hedeflediğim çalışmalar tamamlandı.

SSRS çalışmalarıma, Visual Studio Data Tools 2012 ortamında  Report Designer  aracı ile devam edeceğim.

Gerekli aşamalar tamamlandıktan sonra Report Designer ile özgün bir SSRS örnek projesi geliştireceğim.

Stok Takip KPI Raporlama Örneği

Bu örnekte, kurgusal bir şirket olan AdventureWorks'un  2014 veritabanı ,veri kaynağı olarak kullanılmıştır.Raporlama , Report Builder 3.0 ortamında tasarlanmıştır.Report Builder aracı , SSRS'e bağlı çalışmakla birlikte son kullanıcı olarak tabir edilen ofis çalışanlarına hitap etmektedir.Kullanımı Data Tools üzerindeki Report Designer 'a göre hem daha kolay hem pratiktir.Bununla birlikte Report Designer kadar programlanma,geliştirilme imkanlarına sahip değildir.

Srebrenitsa

Tam yirmi sene önce Avrupa'nın ortasında bir soykırım yaşandı...

Avrupa bu katliam karşısında gözlerini yumdu ve bu olay kara bir leke olarak  Uygar ! Avrupa'nın defterinde kalmaya devam edecek...

Benim de akrabalık bağlantılarımın bulunduğu Srebrenitsa ve Bosna Hersek'in diğer şehirlerinde yaşayan  Boşnak kardeşlerimize,savaşta hayatını kaybedenlerin ailelerine şu mübarek Kadir gecesinin yüzü suyu hürmetine Allah'tan güç ve sabırlar niyaz etmesini dilerim.Savaşta hayatını kaybeden ve Srebrenitsa'da şehit olan 8372 kardeşimize , Allah'tan rahmet ve şehitlik mertebesiyle  mekanlarının Cennet olmasını dilerim.

Ajanda Güncel

SSRS çalışmasına kaldığım yerden devam ediyorum...

Şu an için Report Builder ile çalışıyorum. Amacım en kısa zamanda Report Builder ile KPI raporlama örneği yapmak ve anlatımını burada paylaşmak.

Excel'de pivot table kullanmaya  bazı noktalarında benzemekle birlikte Report Builder, çok daha  detaylı ve kapsamlı rapor tasarlama imkanı veriyor.

Bu şekilde  Report Builder ile rapora eklenmiş ve düzenlenmiş  bir sütun grafiği gösterimi yer alıyor.

Terminator Genisys

Çocukluğumuzun başyapıtı , kült filmler  kategorisinde kafaya oynayan bir şaheseri yeni çekimle IMAX bir sinemada izleme şansım oldu..Oyuncular listesine bakılırsa, film esnasında en çok  Arnold abimiz , Jason Clarke , Emilia Clarke ( Kardeş değiller soyad benzerliği ) ve Jai Courtney  sahnede yerini aldı.Oyunculuklarda sırıtan bir durum göremedim bununla birlikte  üst düzey bir performans ta yoktu.Film sırasında zaman zaman  Arnold abimizin yaşlılığıyla ilgili kısa espriler seyircileri gülümsetti.Arnold abi de yaşına rağmen (68 yaşında)  oldukça fit ve güçlü görünüyordu.Diğer bir yandan film bize internet,mobil cihazlar ve işletim sistemlerine olan aşırı bağımlılığımızla  ilgili eleştirel mesajlar da veriyordu. Bir sahnede terminatör robot, yeni gördüğü silahları ve cephaneleri tanıdığında  armsandweapons.com sitesinden okuyarak öğrendiğini :) söylüyordu.Böyle güzelce ayarlanmış yerinde mesajlar vardı .Nitekim senaryonun finali de bir işletim sisteminin kaderi ile ilgiliydi.

Filmin senaryonusu ve akışını  beğenmekle birlikte  3d görsel tarafını pek yeterli bulamadım.Bir Avatar ya da GodZilla'daki görsel şov burada yoktu.Görsel efektler daha iyi yapılabilirdi diye düşünüyorum.

Amatör Fotoğrafçılık

http://www.canon.com.tr/for_home/product_finder/cameras/digital_slr/eos_600d/#p-specification4

https://www.youtube.com/watch?v=fd731fbyB9U

http://www.birkarefotograf.com/temel-fotografcilik-kurallari/

http://ahmetebcim.com.tr/category/fotografcilik-dersleri/

Kartal High Rocks

Spor amaçlı günlük yaptığım tempolu yürüyüşlerden birinde enfes,harika manzaraya sahip bir yer keşfettim.Üstteki fotoğraf karesi Pendik yönü marinanın  olduğu tarafa doğru bakıyor.Altta yer alan  ise tahmin edeceğiniz gibi Büyükada tarafına doğru bakıyor.Fotoğrafları çektiğim mekan, Kartal'ın Yakacık semtine bağlı Aydos ormanı civarında yer alan bir yer.Hadi size bir güzellik yapayım Google Maps üzerinde işaretleyim  .




Manzaranın iyi güzel olmasının yanında eksi yanı yüksel gerilim hattının hemen dibinden geçmesi.Olur da giderseniz yağmurlu bir hava olmasın ve gerilim hattının altından geçmeyin.

Öncelikli işler OK

Ajandamda yer alan çok öncelikli işleri dün gece tamamlamış oldum.Bu öncelikli işler , çalıştığım iş yerlerinde gerçekleştirmiş olduğum Endüstri Mühendisliği Projelerini , şirketlerin özeline dokunmayacak  şekilde görsel örnek ve raporlarla anlatan powerpoint sunum dosyalarıydı.Bu projelerin tamamı, mevcut iş programı dışında yapılan ekstra işlerdi.Proje fikirlerini ve kararlarını kazandığım deneyimler sonucunda tamamen bireysel olarak aldım.Yaptığım projelerin şirketler açısından resmi bir tarafı olmasa da  kuşkusuz ki o şirkete katkısı olacak çalışmalardı.Yani bir işi iyileştirmenin ya da iyileştirme fikri sunmanın zaten nesi kötü olabilir ki ?.Ki bu işi de  şirketin bana sunduğu mesai saatinin dışında yapmış isem ...

Diğer bir yandan  blogspot.com uzantılı  blog adresimi değiştirmeye karar vermiştim.Aradım,taradım uygun fiyatlı bir alan adı satıcısı buldum.7 temmuz'da alan adını aldım.Blogger üzerinden domain yönlendirme ayarlarını da şuradan yaptım.Taşıma işlemi 48 saat sonunda gerçekleşti.

Şimdi ajandamda kaldığım noktadan , SSRS üzerinden çalışmaya devam edebilirim.Bugün işlere bir ara verdim.Sebebi de  geçen hafta Cumartesi-Pazar ve hafta içinde sunumlar için tam gün çalışmamdı.Ramazandır,yazdır,sıcaktır devreleri yakmanın hiç lüzumu da yok  :)

Ajandama öncelikli işler ...

Son iki gündür bloguma yazı ekleyemedim diye tatil yaptığımı  sanmayın.İki yıl önce Horoz Lojistik şirketinde Yurt İçi Kargo Dağıtım departmanında çalışırken yaptığım bir projeyi  yeniden canlandırıp sunuma dökmek için burnumu bile kaşımadan aralıksız çalıştım.Ve neticesinde projeyi yeniden canlandırıp sunum olarak blogun "Projeler" sayfasında paylaştım.Bu iki günlük süre boyunca  "Report Builder" ile yaptığım SSRS çalışmalarına  da ara vermek zorunda kaldım.Şu an ajandamın çok öncelikli sırasında özgeçmişimde belirtmiş olduğum diğer üç projenin de  detaylandırılıp sunum haline getirilmesi mevcut.

Peki 2013 yılında gerçekleştirdiğim proje neyle ilgiliydi ?. Projeden kısaca bahsedeyim.Projenin ana teması  "Araç Rotalama ve Dağıtım Planlama" idi.Lojistik sektörünün en temel problemlerinden birisidir.Bu tip problemlerin çözümü için sezgisel algoritmalar  kullanılır.Benim yaptığım proje de sezgisel algoritma ile optimizasyon yapabilen  eğitim amaçlı bir yazılım üzerinde çalıştırılmıştı.İmkanları ve kapasitesi çok sınırlı olmakla birlikte bu yazılım  "Clarke and Wright" tasarruf metodu üzerinden güçlü bir akademik altyapısı bulunan sağlam bir metot üzerine çalışan bir programdır.2013 yılında yaptığım kişisel değerlendirmelerim neticesinde bu metot ve yazılım ile  mevcut  yapılan manuel planlamaya karşın daha iyi sonuçlar elde edilebildiğini tespit etmiştim.Fakat bu sonuçları ne rapor etmeye ne de sunum dosyasını hazırlamaya  yeterli zamanım ve motivasyonum yoktu.Bu yazılım ve metodun iyi sonuçlar verebilmesiyle birlikte   gerçek bir uygulamanın ( 200-300 leri bulan teslimat noktaları ve çok detaylı ulaşım ağı )  bu yazılım üzerinde gerçekleştirilmesi mümkün değildi.Yazılımın Google MAPS ile entegre olma,farklı kaynaklardan veri alma ve farklı formatlara rapor dökebilme özelliklerinden muzdarip olması  büyük bir dezavantajdı.Peki bu durumda benim yaptığım proje ne kadar gerçeği yansıttı sorusunu sorma hakkınız doğabilir.Bu sorunun cevabını  da projenin sunum dosyasında bulabilirsiniz.

İş Zekası ve Makine Öğrenmesi (Machine Learning)

Makine Öğrenmesi, en basit tanımıyla  makineye yaptırmak istediğimiz bir işi gerçekleştirebilmesi için gerekli bilgileri öğretmek veya öğrenmesini sağlamaktır.Bu denetimli veya denetimsiz şekilde gerçekleşebilir.Makine Öğrenmesi Yapay Zeka'nın bir alt dalıdır.Bu kavramın  tarihte ortaya çıkışı 1950'nin başlarına kadar gitmektedir.İlk satranç oynayabilen bilgisayar programı 1951 yılında yazılmış.Alan Touring 1950'de makinelerin düşünebilmesini ölçen bir test yayınlamış.Akademik bir disiplin olarak kurulması ise 1956 yılında IBM'in desteğiyle yapılan Dartmouth Konferansında gerçekleştirilmiş.

Makine Öğrenmesi İş Zekası alanında ise yakın bir tarihte kullanılmaya başlanmıştır.Microsoft, Azure Machine Learning isimli iş zekasına destek sağlayan programını, bulut tabanlı ortamda Temmuz 2014 yılında piyasaya sürmüştür.IBM Watson Analytics'i  2014'ün sonunda genel beta sürümünü çıkarmıştır.Çok yeni , çok taze bir alan.Makine Öğrenmesi'nin en yaygın programlama dili de Python'dur.

Makine Öğrenmesi, İş Zekası kapsamında iş karar verme modellerini geliştirmeye destek olur.Veri Madenciliği veritabanlarında özgül  aramalarda rol alırken  , Makine Öğrenmesi algoritması belirli bir işi,görevi uygular.Peki bu işler neler olabilir ?. Arama motorunda kullanıcıya yönelik özgün sonuçların sergilenmesi,müşteri tipine uygun tanıtım kampanyası (sms,internet,tv v.b.) için  iletişim kullanımı,İnsan Kaynaklarında şirketi başarıya götürecek daha etkin teşvik ve şirket politikalarının öngörülmesi,müşteriye uygun ürün ve özgün tercihlerin ;ürün kampanyalarında ve tavsiye edici sistemlerde belirlenmesi,kredi kartı işlemlerinde sahteciliğin belirlenmesi,yaşam bilimi verilerinin analiziyle geleceğin ilaçlarının keşfi ve geliştirilmesi v.b.  Özellikle Big Data (facebook,twitter gibi) üzerinden çalışılarak verilen iş kararlarında  Makine Öğrenmesi etkin rol oynayacaktır.Makine Öğrenmesinin Kurumsal İş Zekasının evriminde gelecekte önemli bir parçası olması beklenmektedir.

https://www.tdktech.com/tech-talks/business-intelligence-data-mining-machine-learning
http://www.wired.com/2014/07/machine-learning-cognitive-systems-next-evolution-enterprise-intelligence-part/
http://analyticsvidhya.com/

Report Builder ile rapor tasarlama

Daha önce SSRS üzerinden Data Tools ortamında tasarladığım raporu bu sefer Report Builder 3.0 ile tasarladım ve yerel sunucuda  "localhost" yayınladım.Raporu oluştururken şu adreste  (https://msdn.microsoft.com/en-us/library/dd255273.aspx)       yer alan talimat adımlarını takip ettim.Report Builder'ın farkını, ilk izlenimlerime göre rapor tasarımında daha fazla özgünlük ve detaylandırma imkanı sunabilmesi olarak tanımlayabilirim.Rapor görünümleri ve tasarımları göze daha hoş ve detaylı geliyor.Ayrıca Report Builder ile tasarladığınız raporları  Pdf,Excel,Word,XML  dosyası olarak dışarı aktarabiliyorsunuz.

Report Builder ile PDF ortamına aktarılan rapor örneği

Bir engel daha geride ...

Oh!.Nihayet kaldığım yerden SSRS ile Report Builder üzerinde rapor tasarlamaya devam edebilirim.Dünden beri birkaç  zincirleme sorun yüzünden yerel servera "localhost"  bağlantı kuramıyordum.Visual Studio üzerinden localhost/report server a bağlantı problemini çözmekle uğraşırken başka bir sorun ortaya çıkmıştı.Bu sorunu da yeniden sıfır  kurulum yapmakla çözebildim.SQL 2014'ü kurarken küçük bir sorun daha yaşadım.Server'ın instance'ını  kendim yazdım ve sonucunda serverlara bağlanamadım.Instance'ı default ismiyle "MSSQLSERVER" seçmek gerekiyormuş.  İş Zekası araçlarını kullanabilmek için de  SQL Server Data Tools 'un  Mayıs 2015 tarihinde çıkan yeni versiyonunu çektim. Bu versiyonu Visual Studio 2012 içindir.2013 için ise şunu indirmeniz gerekiyor.

Zincirleme sorunlar

Dün MSDN'den SSRS eğitim konularına çalışırken herşey güzel gidiyordu.Fakat bir anda işler değişti.   "Accessing the Report Server Web Service Using Visual Basic or Visual C# (SSRS Tutorial)"   isimli eğitimde  bir konsol uygulamasını visual studio'dan  localhost'da yer alan report server 'a bağlamak isterken sorunla karşılaştım.Neymiş efendim visual studio,  wsdl dosyasını benim yerel server adresimde bulamıyormuş.Neyse sorunu MSDN'de aramaya koyuldum.

Ramazanda Spor

Ramazan öncesinde yazın başında kilo verip fit olmaya karar vermiştim.Hızlı tempoda 1-1,5 saatlik yürüyüşler ile başladım.Yürüyüş de spor mu deyip geçmeyin gayet iyi kalori yaktırıyor.Ardından onbir ayın sultanı mübarek Ramazan hoş geldi ve sefalar getirdi.Orucun uzun süreli olması (17 saat civarı)  sebebiyle spora devam etme konusunda şüphelerim vardı ve bu sebeple google amcaya başvurmuştum.Sağolsun google amca ilk sıradan NTV aracılığıyla (http://www.ntv.com.tr/arsiv/id/24994250/)    Prof.Dr.Hakan GÜR'ün "Ramazanda Sporu Bırakmayın"  tavsiyesi ile tanıştırdı.Hakan bey  Ramazan ayında yapılacak sporların iftara yakın saatlerde  ve orta-düşük tempoda yapılmasını öneriyordu.Sabah erken saatlerde yapılacak sporu su kaybını arttırması nedeniyle  olumlu bulmuyordu.Ben de bu tavsiye doğrultusunda yürüyüşlerimi orta tempoda iftardan 1-2 saat önce yapmaya başladım.Kesinlikle hiçbir yorgunluk hissetmedim.Egzersizler gayet iyi geçti.Hatta İstanbul'un en yüksek tepesi olan Aydos tepesine bile tırmandım.(aşağıdaki resimde) İnanın ramazan öncesi yaptığım  egzersiz arasında bir fark yoktu.Bu durumu belki gün içinde masa başı çalışıyor olmam da olumlu etkilemiş olabilir.

Yeni Rota : SSRS

SSAS  "Analiz Servislerinde" MSDN'de yer alan örnek projeyi adım adım uygulayıp sonrasında genişletmiş ve özgün kılmış olduğum yeni proje bitiminden sonra  yeni rotam  SSRS "Raporlama Servisleri" yönüne çevrildi. Toplam 6 konudan oluşan eğitimin  1.adımını tamamladım ve  ilk SSRS raporumu oluşturdum.Raporu deploy komutu ile yayınlayabilmek için öncelikle   Project>>"Projeİsmi" Properties>>Deployment>>TargetServerURL kısmına raporu yüklemek istediğiniz server adresini kayıt etmeniz gerekli.Benim gibi kişisel bilgisayarınızda raporları görüntülemek deneme veya test yapmak istiyorsanız  url adresini  "localhost/ReportServer"   olarak girip native mode üzerinde yayınlama yapabilirsiniz.

Rapor  tarih ve sipariş numarası bazında gruplama yaparak ; ürünlerin sipariş toplam,günlük toplam ve genel toplam değerlerini sunuyor.

ÖZGEÇMİŞ

Kişisel Bilgiler
Ad-Soyad: Osman EMRE
Mail Adresi:osmanemre@gmail.com
Doğum Yılı: 1984
Doğum Yeri: SAKARYA

Özet Bilgi
Lojistik Uzmanı,Üretim Mühendisi,İş Etüdü,Verimlilik ve Performans Yönetimi,İş Zekası,Veri Madenciliği,Raporlama,ERP

İş Deneyimi
Üretim Mühendisi-Plastik Enjeksiyon Fabrikası-Fırat Plastik Kauçuk ve A.Ş.
Üretim Kontrol,İş Etüdü,Verimlilik ve Performans Yönetimi,Stok Kontrol,ERP

Üretim Mühendisi-Kesimhane Atölyesi-Özak Tekstil
Üretim Kontrol,İş Etüdü,Verimlilik ve Performans Yönetimi,Üretim Takip Sistemi,ERP

Lojistik Uzmanı-Yurt İçi Dağıtım Departmanı-Horoz Lojistik A.Ş.
Raporlama,Sevkiyat ve Teslimat Takibi,Hasar Süreci Yönetimi,İş Yükü Planlama,Araç Rotalama ve Dağıtım Planlama,ERP

Öğrenci Asistan-Enformatik Bölümü-Sakarya Üniversitesi
Web Programlama,Macromedia Dreamviewer,İçerik Düzenleme

Eğitim Bilgileri
Endüstri Mühendisliği Yüksek Lisans - Sakarya Üniversitesi - 2011
Endüstri Mühendisliği Lisans - Sakarya Üniversitesi - 2010

Yabancı Dil
İngilizce iyi seviye

Eğitimler
MCPD Yazılım Uzmanlığı-Kariyer Mimarı
Microsoft Solutions Expert Business Intelligence-Microsoft Virtual Academy
İç Tetkik  Eğitimi-Gelişim Danışmanlık

Seminerler
Performans ve Verimlilik yönetimi,İş gücü planlama,İş Etüdü - Barsesa Danışmanlık

Projeler
Çok Boyutlu Modelleme-SQL Server 2012 Analysis Services-AdventureWorks Cycles (kurgusal firma)
Excel'de verimlilik şablonu oluşturulması ve verimlilik takibi-Fırat Plastik ve Kauçuk A.Ş.
Plastik Enjeksiyon Fabrikasında İş Etüdü Çalışması- Fırat Plastik ve Kauçuk A.Ş.
Kesimhane Atölyesinde Grup Zamanlama Tekniği ile Kayıp Zaman Analizi yapılması-Özak Tekstil
Barkod sistemi ile Üretim Takip Sistemi Kurulumu-Özak Tekstil
Logware programı ile Araç Rotalama ve Dağıtım Planlama - Horoz Lojistik

SSAS Örnek Rapor Gösterimleri

SSAS 2012'de  Browser bölümünden proje yayınlandıktan sonra tasarladığım rapor formatlarından  birkaç örnek gösterimi sunmak istiyorum.

SSAS Projesi

Nihayet  altı günlük yoğun çalışma neticesinde SSAS ilk örnek projemi şu an itibariyle  tamamlamış oldum.Projeyi SQL Server 2012 Data Tools programı ile hazırladım. Bugün projenin genel hatlarını tarif eden bir sunum hazırladım.Projede beni zorlayan kısım Calculations ve KPI tanımlama oldu.İlk başta MDX deyimleri ile kodlamış olduğum hesaplamalar ya yazım hatası  ya da NULL sonuç veriyorlardı.Bir şekilde bu sorunları yoğunlaşarak çözebildim.Calculations, SSAS 'de istatiksel,finansal ve analitiksel hesaplamaların tanımlanabildiği bir bölümdür.Bu bölümde MDX deyimleri ile  yapabileceğiniz hesaplamaların bir sınırı yok.Aynı C# kodları ile bir program yazarmış gibi burada aslında küçük programlar oluşturuyorsunuz.

Sonuç itibariyle baştan sona sıfırdan bir SSAS projesini oluşturmak bana güçlü bir deneyim kazandırdı.Karşılaştığım sorunlar bana yeni şeyler öğretti.

Proje ile ilgili kaynak dosya,sunum ve örnek rapor gösterimleri bu blog sayfamda yer alacaktır.İlerleyen zamanda  bu projenin üstüne yapacağım ekleme ve geliştirmeler olabilir.

SSAS son durum

Dün itibariyle Microsoft'un MSDN sitesinde yer alan örnek SSAS projesinin  aşamalarını bitirmiş oldum.Örnek proje üzerinde çalışırken  veri kaynağı oluşturma,veri küpünü oluşturan boyutları ve küpün kendisi tasarlama ve tanımlama,ölçüler-varlıklar-hiyerarşiler yapılandırma,işlemleri-hesaplamaları tanımlama,KPI tanımlama,eylemlerin kullanımı,perspektifleri ve çevirileri tanımlama ve en son olarak yönetimsel rolleri tanımlama  konularında hem bilgi sahibi hem de pratik yapmış oldum.

Bir sonraki adım özgün bir SSAS projesi oluşturmak.Öğrendiğim bilgileri pekiştirmenin en iyi yolu özgün bir proje oluşturmak olacaktır.Bu proje AdventureWorks,NorthWind gibi hayali şirketlerin hayali veri ambarları üzerinde olabilir.Duruma göre veri ambarı üzerinde yapısal değişikliğe gidebilirim.Nasıl bir proje olur,kapsamı ve hedefleri ne olur sorularının yanıtı üzerinde kısa bir araştırma yapacağım.İlk izlenimlerim ise İş Zekası çözümlerinin çoğunlukla Satış-Pazarlama alanı üzerinde yapılmasıdır.Doğal olarak şirketler en yüksek kar marjı bekledikleri  Satış sürecinin iyileştirilmesine yoğunlaşıyorlar.Son olarak İş Zekası projelerinin yoğun veri kullanımı olan her iş süreci içinde rahatlıkla uygulanabileceğini düşünüyorum.

SSAS proje yayınlama ve OLE DB Hatası

SQL Server 12 Analiz Servislerinde  "Deploy" komutu ile projenizi belirlediğiniz serverda (genelde localhost olur) yayınlayıp test edebilirsiniz.Projemizi KPI formüllerini doğrulama,tasarlanan veri küpüne ait hücreleri ve küpün boyutlarına ait üyeleri görüntüleme amaçlarıyla deploy komutu ile yayınlarız.

MCSE:BI eğitiminde son durum

10 Haziran 2015'de başlamış olduğum MVA'in  MCSE:BI eğitim sunumlarında beş eğitimden dördünü yoğun bir tempoda çalışarak (yaklaşık 70 saat)  tamamladım ve  şimdilik MVA eğitim videoları ve sunumları üzerinden çalışmaya ara verdim.Sebebi ise  son aşamadaki Designing BI Solutions with MS SQL isimli dersin ,  "BI pro" yani İş Zekası profesyonellerine hitap ediyor olması.Dersin açıklamasında bu şekilde belirtmişler.Bu sebeple beşinci ve son eğitime geçmeden önce yapmam gereken bazı adımlar olduğunu düşünüyorum.İlk etapta,    AdventureWorks2012 örnek veritabanı üzerinde yapılan  ve Microsoft'un MSDN sitesinde adım adım anlatımı yer alan ;  SSAS,SSRS ve SSIS konularında iş zekası örnek projelerini adım adım inceleyip ve uygulayacağım.İkinci etapta tasarıma bana ait ,tamamen özgün bir iş zekası projesini  (henüz hangi veritabanında olacağına karar vermedim)  uygulayacağım.Bütün projeleri  MS SQL 12  Data Tools ortamında geliştireceğim.Bütün bunların sonrasında ancak  beşinci ve son eğitime geçmeyi planlıyorum.

Şu 70 saatlik çalışmanın içinde her şey göründüğü gibi de kolay olmadı.SSIS için Master Data Services  kullandığım sistemde hazır değildi ve konfigürasyonu gerçekten çok vaktimi  aldı.Bu esnada MSDN destek sitesini bir hayli yoğun kullandım.Konfigürasyon esnasında yaptığım ek bir adım karşıma çok özel MSDN'de açıklaması bulunmayan bir hata çıkarmıştı.Çözümü ise XML dosyasından bir satır silmek gibi çok basitti.Einstein'ın problemi anlamanın önemi ile ilgili şu sözünü " Bana bir problem verseler ve o problemi çözmem için bir saat süre tanısalar; kırk beş dakikamı o problemi anlamaya, on dakikamı çözüm yollarını düşünmeye ve son beş dakikamı problemi çözmeye ayırırdım…”   iyi bir şekilde tecrübe etmiştim. Ayrıca eğitim videolarını izlerken dikkatimi çeken önemli konular da oldu.CDC (change data capture),CT(change tracking) ,Script Tasks , Machine Learning .CDC ile ilgili blogumda kısa bir yazı yazdım.İş Zekası kapsamında diğer konularla ilgili de yazılarım olacak.

SQL'de CDC teknolojisi

Microsoft Virtual Academy'de SQL Server 2012 eğitim sunumlarını izlerken ilgimi çeken  bir konu Change Data Capture (CDC)  teknolojisi oldu.Bu teknoloji yeni sayılabilir çünkü ilk defa 2008 yılında kullanılmış.Öncesinde SQL 2005'de  after update,after insert,after delete tetikleyicileri(triggers) veritabanında değişimleri izlemede özellik olarak sunulmuş.CDC de bu özelliklerin üstüne yeni bir teknoloji olarak bina edilmiş.Peki bu CDC ne yer ne iş yapar ?. CDC veritabanı tabloları üzerinde Insert,Update,Delete ile yapılan işlemleri kayıt altına  alır.Bir ETL (iş zekası aracı) uygulaması, SQL Server kaynak tablolarından  değişen veriyi giderek artarak veri ambarına yükler.Sen bunu boşver de bu işin Türkçesi nedir arkadaş derseniz?.İnsan Kaynakları departmanı yıllık toplantısını gerçekleştirdi ve prim politikasında bir değişikliğe gitti.Primleri mali krizden dolayı %2 aşağı çektiler.Bu bilgiyi Bilgi İşlem departmanına ilettiler ve sorumlu veritabanı sorumlusu vatandaş İnsan Kaynakları tablosuna primary key ile bağlı İnsan Kaynakları.Ucretler tablosuna select sorgusuyla ulaştı.Sonrasında Update ile Prim sütununu %2 azalttı.İşte bu noktada CDC devreye girer,  değişikliği kayıt altına alır ve  SSAS'de analiz edilmek üzere  veri ambarına gönderir.Müthiş bir teknoloji değil mi ?.İşte İş Zekası'nın geçmişte ne oldu sorusuna yanıt vermeyi kolaylaştıran teknoloji CDC'tir.Peki sadece SQL'de mi var bu teknoloji ?.Hayır, Oracle 11.2 versiyonu ile Ağustos 2013 'de bu teknolojiyi hizmete sunmuş ve gelecekte yerini Oracle GoldenGate adını verdiği yeni bir teknoloji ile değiştirecekmiş.

Kaynaklar:
www.simple-talk.com/sql/learn-sql-server/introduction-to-change-data-capture-(cdc)-in-sql-server-2008/

msdn.microsoft.com/en-us/library/cc645937.aspx

docs.oracle.com/cd/E11882_01/server.112/e25554/cdc.htm#DWHSG016

en.wikipedia.org/wiki/Oracle_Database

1500 TL Asgari Ücret ve farklı bir bakış açısı

Başbakan Sayın Davutoğlu'nun  asgari ücretin 1500 tl'e yükseltilmesi hakkında şöyle bir "Tüsiad çıksın bir açıklama yapsın,asgari ücret 1500 tl olursa kaç işyeri kapanır" yorumu olmuştu.Yukarıda paylaştığım tabloya bakılırsa Türkiye'nin asgari ücret konusunda kötü bir yerde olmadığını görebiliriz.

MCSE:BI'a tam gaz devam

5 gün önce Microsoft Virtual Academy'de başlamış olduğum MCSE:BI kursuna kesintisiz devam ediyorum. Şu an beş dersten ikisini (Querying MS SQL ve Administering MS SQL) tamamlamış bulunmaktayım ve  Implementing a Data Warehouse with a SQL  ( SQL ile Veri Ambarı oluşturma)  Server dersinin  ikinci modülüne geçmiş bulunmaktayım.

Kartal Sahilde Pazar Yürüyüşü

Bugün daha doğrusu şu saat itibariyle dün  hava yürüyüş için muntazamdı.Nemli,bunaltıcı olmayan sıcak güzel bir hava vardı.Yürüyüşün ilk bölümü Fabrika ve küçük oto tamir dükkanları ile çevrili sanayi caddesi üzerinde geçti.Burası yürüyen insan sayısı açısından tenha bir yer  ve yürümek için ideal bir kaldırımı da yok.Sadece merak ve keşfetmek amacıyla bu yolu kullandım.Yürürken zaman zaman gözüme boşaltılmış  ve terkedilmiş fabrika binaları ilişti.Sonradan öğrendiğim kadarıyla kentsel dönüşüm nedeniyle sanayi caddesi civarındaki 100 kadar fabrikanın 2007 yılından itibaren 3-10 sene içerisinde taşınması planlanmış.

Yürüyüşün sahil bölümü kesinlikle daha keyifliydi.Kartal ve çevre ilçelerin ahalisi  mangalını,semaverini,oltasını yanında getirip akın akın sahile gelmişlerdi.Mangaldan çıkan dumanın altında yürüyüş yapmak pek sevimli olmasa da  bu uzun yürüyüşten oldukça keyif aldım.Vapur limanı üstünde toplu halde uçuşan martılar,çocuklarla oynayan sokak kedileri,ustaca paten yapan çocuklar,akrobatik gösteri yapan bisikletliler yürüyüşüme ayrı bir renk kattı.Benim niyetim açık havada gezmenin yanında egzersiz yapmaktı aslında.Kış aylarında hareketsizlikten aldığım fazla kiloları vermek amacıyla myfitnesspal.com 'da  egzersiz ve diyet programı hazırlamıştım.Myfitnesspal'da maksimum haftada 1 kilo verme sınırı kısıtı ile hedef kilo,yaş ve şuan ki kilo ve boy bilgilerinizi ve varsa egzersiz programınızı sunduğunuzda  ; sitenin programı size  günlük almanız net kalori miktarını sunuyor.Kilo almak isteyenler için de tam tersi programlar mevcut.Neyse yürüyüşe geri dönelim.Yürüyüş (tempolu)  tam 2 saat sürdü.Fotoğraftaki rotaya tam olarak uymadım çünkü google maps bizim kadar zeki çalışmıyor :) . Fotoğrafta dikkatinizi çektiyse siyah çizgi ile gösterdiğim kısa yolu kullanmak yerine google maps'in algoritması daha uzun yolu kullanmış.Ama bilmediğiniz yerlerde yürüyüş yapmak istiyorsanız google maps'in rota planlama programı  mutlaka işinize yarayacaktır.Yürüyüş öncesi amacım 2 saat içinde 11,5 km yol kat etmekti fakat sanayi caddesinden sonra sahile çıkan yerde inşaat alanı civarında (DAP Kartal Sahil Projesi)  olan yerde tempom düştü ve %87 performans gösterdim.

Kartal ilçesinin dört bir yanında gökdelenler hızla yükseliyor.Kartal ilçesinin, metro ulaşımı eklenmesiyle birlikte Anadolu Yakasında çok kilit bir noktaya yükseldiğini düşünüyorum.Gökçen havalimanına yakın olması da emlak fiyatlarına katkı sağlıyor.Ayrıca Yakacık'ın kuzeyinde Aydos Ormanı da ilçeye oksijen deposu sağlıyor.Sonuç olarak keyifle yaşanabilecek güzel bir ilçe Kartal...

İş Zekası Analitiği Uzmanlığı ve MVA eğitim sitesi

Şu sıralar boş vakitlerimi SQL Server'da  T-SQL bilgilerimi yeniden tazelemekle değerlendiriyorum.Aslında niyetim İş Zekası Uzmanlığı mesleğine gerekli bilgi altyapısını yeniden oluşturmak.2012 yılının son çeyreğinden beri bu alanda kariyerimi geliştirme niyetim vardı.

Tüketici Hakları Şikayet Süreci

Her müşterinin satıcı tarafından haksızlığa uğradığını düşündüğü zaman , tüketici hakları hakem heyetine başvurması kadar doğal bir şey olamaz.Ben de bugün  Turkcell Superonline şirketinden tarafıma haksızca kesildiğini düşündüğüm kampanya iptal bedelinden dolayı  Tüketici Hakları Hakem heyetine başvurdum.Vurgulamak istediğim konu ise bu değil.Tüketici Hakları Şikayet süreci...

Talep Tahmini olmadan Üretim Planlama Yapılır mı ?.

Bu soru detaylarını vermek istemediğim bir  teknik iş mülakatında tarafıma yöneltilmişti.Soru karşısında epeyce zorlanmıştım çünkü talep tahmini bildiğimiz bir itme sisteminde üretim planlama fonksiyonunun birincil girdisidir.(Endüstri ve Sistem Mühendisliğine Giriş,Sf.233) Talep tahmini;regresyon analizi,mevsimsel ortalama gibi teknikler ile geçmişin talep verileri üzerinden hesaplamalar ile yapılır.

Auto Show 2015

29 Mayıs Cuma günü  Cumhurbaşkanı Erdoğan'la  Cuma namazını  Eminönü Yeni Cami'de kıldıktan sonra,daha önceden planlamış olduğum  bir etkinliği ,uygulamaya karar verdim.Etkinlik Auto Show 2015'e katılmaktı.Yaklaşık  75 km. mesafesinde (Kartal-Beylikdüzü)  yolu metro-metrobüs vasıtaları ile biraz yorgunlukla katederek  Tüyap fuar alanına ulaştım.Fuarda alıcı gözüyle bakmadığımdan dolayı ilgimi son model  A sınıfı spor arabalarından çok  , düşük CO2 emisyonu değerine sahip olan ,az yakıt tüketen ve hybrid veya ful elektrik enerjisi ile çalışan otomobil modelleri ilgimi çekti.Elektrik ile çalışan otomobil modellerinde dikkat çeken nokta ; bu araçların henüz benzinli çalışan araçlara göre daha yavaş hızlanması ve daha düşük maksimum hızlara sahip olmasıydı.BMW'nin İ3 modeli ful elektrik şarjı ile 190 km yol alabiliyormuş. ( gerçekten iyi bir değer)  Ford markasının modellerinde daha düşük yakıt tüketimi dikkatimi çeken diğer bir noktaydı.Fuarda genel olarak çoğunlukla dizel,hybrid  tipi araçlar yer almakla birlikte sadece benzinli çalışan yeni modeller de mevcuttu.

Dünya'da petrol rezervlerinin 50 yıl içinde  talebi karşılamakta yetersiz kalacağı tahmini göz önünde bulundurulursa ,  bu gibi fuarlarda  benzin dışı yakıt tüketen yeni otomobil modelleriyle daha fazla karşılaşabileceğimizi öngörebiliriz.Ayrıca iyice  kirlenen atmosferimizi kurtarabilmek adına düşük CO2 emisyon değerli araçları kullanmak geleceğimiz için hayati bir konudur.Gelişen robot teknolojileri ile birlikte uzman mühendislik bilgisinin sentezi neticesinde daha verimli ve hızlı çalışan elektrikli ve hybrid otomobillerin üretilebileceğinden hiç şüphem yok.Cumhurbaşkanımızın  yerli otomobil  üretilmesi isteğine ayrıca  elektrikli ve hybrid tipi yakıt tüketen teknolojilerin de eklenmesi rekabeti yakalamak açısından mantıklı olacaktır.

İş Etüdü ve Taylorizm

Geçenlerde 2006 yılı basımlı Endüstri Mühendisliği ile ilgili bir intro kitabında "İş Etüdü'nün geleneksel uygulamalarının  , bazı ABD üniversitelerinde müfredat programından çıkarıldığı " gibisinden bir cümle okumuştum. ABD'de bulunan birkaç Endüstri Mühendisliği bölümlerine ait ders programlarına göz attığımda İş Etüdü yerine İnsan Faktörleri,Ergonomi,Performans Yönetimi gibi  işçileri odak noktasına koyan daha insancıl derslerin konulduğunu gördüm(Columbia Üniversitesi).Ama hepsi için geçerli değil.Misal Penn State 'de  Introduction to Work Design adı altında iş analizi ve iş ölçümü konuları halen sunuluyor.

Beş yıllık kısa bir aradan sonra

Beş yıl önce tozlu rafların arasına kaldırdığım bu blog sayfasını , şu günlerde kariyerimi pazarlama ihtiyacı hissettiğim için  yeniden o tozlu raflardan çekip üstünü güzelce bir temizleyerek içini doldurmaya karar verdim.Beş sene boyunca ne yaptığımı günü gününe buraya aktarmam da mümkün değil.Kısa bir özetini geçip  bugünden devam etmeye çalışacağım.

Gördüğüm kadarıyla en son Yüksek Lisans safhasında kalmışım, oradan itibaren anlatmaya başlayalım.SAU'de yüksek lisans iyi güzel bir şekilde başlamıştı.Epeyce hevesliydim fakat iş bulmak zorundaydım.Ailemin maddi durumu çok kritikti.Sakarya civarında iş başvurularında bulundum fakat o süre zarfında olumlu bir dönüş elde edememiştim.Yarı zamanlı bir çalışma şekline;iş  başvurusu yaptığım şirketler olumlu bakmıyorlardı.2011 yılının  ilk çeyreğinde Ailemle birlikte İstanbul'un Bakırköy ilçesine taşındım.Askerlik şubesine başvuru yaptım ve 2011 Nisan'da  acemi birliği Hatay İskenderun Deniz Er Eğitim Alay Komutanlığı  ,usta birliği  İstanbul Anadolu Kavağı Fatih Muhabere Komutanlığı olmak üzere 2011 Eylül'de kısa dönem askerliğimi tamamladım.Askerlik sonrası beni normal hayata uyum ve sıkıntılı iş arama süreci bekliyordu.Saçma sapan psikolojinizi ve sinirinizi test eden o gıcık mülakat soruları da eklenince daha zor bir süreç oldu.İnanın iş deneyimi yanında şu mülakatlar da bir o kadar önemli bir deneyimdir.

Öyle ya da böyle zaman geçti ve  6 ay sonra 2012 Nisan'da  Horoz Lojistik şirketinde Lojistik Uzman Mühendisi olarak göreve başlamıştım.Dopdolu ve çok yoğun  tempolu bir iş deneyimi olmuştu.İşin ilk zamanlarında günlük 50-100'ü geçmeyen mail sayısı ortası ve sonlarına doğru 1000'li rakamlara ulaşmaya başlamıştı.Aynı şekilde telefon görüşmeleri de artış göstermişti.Lojistik şubeler,Ana dağıtım merkezi,bölge aktarma merkezleri,müşteri ilişkileri departmanı arasında oluşan bu yoğun bilgi trafiğinin ben merkezinde yer alıyordum ve süreci tepeden bir mühendis bakış açısıyla takip ediyordum.Bunun dışında lojistik ile ilgili excel raporlarını hazırlıyor,hasarlı-kayıp/eksik kargolardan dolayı oluşan fatura sürecinde karar destek hizmeti sağlıyordum.Bu işin belki de en stresli bölümü fatura süreciydi ve ki benim ayrılmamdan sonra da şirketin fatura süreci görevlendirmesi konusunda değişikliğe gittiğini duymuştum.Ekstra olarak yaptığım bir işte  görevim olmamakla birlikte Logware isimli programı ve Excel ortamını kullanarak  araç rotalama ve dağıtım planlaması uygulamaları gerçekleştirmemdi.Bu uygulamalar sonucu çıktıları detaylı bir şekilde analiz etme imkanım olamadı fakat zaman zaman mevcut uygulamalardan daha iyi sonuçlar elde edilebildiğine şahit oldum.Bu uygulamada en büyük zorluk  mevcut yol yapılarının ve çevre şartlarının  Logware isimli programa dahil edilmemiş olmasıydı.Sonuç olarak beni işimde bağlayan profesyonel bir çalışma değildi ama kendi adıma güzel bir deneyim kazanmış oldum.

Bir yandan aklımın köşesinde bir nokta da Üretim/Üretim Planlama iş alanında çalışma hayali aklımı kemiriyordu.Bu aslında kariyer açısından büyük bir riskti.Tamamen farklı bir iş alanı ve farklı bir deneyim beni bekliyordu.Yeniden emekleme sürecine girecektim.Bütün bu riskleri göze alarak sırf hayalimden dolayı  2013 Nisan'da Özak Tekstil'in  Üretim Mühendisliği departmanında kendimi Üretim Mühendisi pozisyonunda buluverdim.Buradaki tempo mail ve telefon trafiğinden çok  yapılan üretim kontrol ve gözlemlerine ve excel'de hazırlanan raporlara dayanıyordu. İki ay gibi çok kısa bir iş deneyimi olmasına karşın  kariyerim açısından çok faydalı bir çıktı elde ettim.İlk olarak performans ve verimlilik yönetimi,iş etüdü konularında Barsesa Danışmanlık tarafından düzenlenen kısa seminerlere katıldım.Bunlar aslında Endüstri Mühendisliği bölümünde aldığım eğitimlerdi fakat yeni bir  bakış açısıyla tekstil sektörü de katılarak  Seycan Çağlar bey'den bu konuları dinlemek apayrı bir deneyim olmuştu.Sonrasında hemen Kesimhane atölyesinde iş ölçüm çalışmalarına start vermiştim.Casio marka dijital kronometre,gözlem tahtası ve kendi tasarımım gözlem formu  benim çok yakın dostlarım olmuştu.Endüstri Mühendisliği'nin ilk uygulamalardan birini yapıyordum.Saatler boyu süren gözlemler neticesinde işlere ait standart zamanları tek tek yeniden belirlemiştim.Daha önce yapılan ölçümler şimdi yeniden güncelleniyordu.Sonrasında Excel Makro kullanımı ile oluşturulmuş  verimlilik ve performans ölçüm programının şablonunda Takım liderim Fatih bey ile birlikte bazı düzenlemeler yapmıştım.Bu düzenlemeler neticesinde günlük olarak verimlilik ve performansı ölçüyor , sapmaları kontrol ediyordum.Bütün bu yapılan çalışmalar " Üretim Planlama " fonksiyonu açısından önemli girdilerdi.Diğer önemli bir konu üretim ölçme ve kontrol mevzusuydu.Üretimden veriler, ustabaşının, üretim bilgi formuna üretimden çıkan verileri  işlemesi ile  önüme geliyordu.Bu hiç sağlıklı bir yöntem değildi.Çıkan bilgilerin doğruluğu ve kontrolü  yeterince sağlanamıyordu.İşin son safhasına doğru  üretim ölçme ve kontrol 'de  manuel sistem otomatik sisteme geçildiğine tanıklık ettim.Artık üretim'den veriler barkod cihazları tarafından kayıt edildikten sonra  kullanıyor olduğum ERP yazılımının Üretim Verileri modülüne direkt düşüyor olacaktı.Tabii ki bu sistemin nasıl işleyeceği , cihazların nasıl kullanılacağı,atölye içindeki organizasyon gibi konuları kapsayan üretim ölçme ve kontrol sistemini Takım lideri ile birlikte organize etmiştim.Tam işi kavrama noktasına başlamış iken gene çok riskli ve aptalca bir karar almıştım.Çok yakınım olan birinden özel bir iş önerisi almıştım.Bir yerde junior ABAP uzmanı idi bu öneri.Maaşın çok yüksek olmasını ve işin yüksek kariyer hedefleri içermesini gözüme sokarak benim aklımı çelmişti.2013 Haziran'da  Takım liderimin sitem dolu bakışları arasında ben Özak Tekstil'deki işimden ayrılmıştım.Yaklaşık 3 hafta kadar evde ABAP üzerine çalışma yapmıştım.Fakat nedense o öneri bir şekilde toz oldu buharlaştı.Bunun üzerine ABAP uzmanlığına  olan çalışma motivasyonumu tamamen kaybetmiştim.Ve yeniden o sıkıntılı iş arama sürecine elimde olmadan düşüvermiştim.

2013 Kasım'da  boş kaldıktan 4 ay sonra  Fırat Plastik ve Kauçuk A.Ş.'de Üretim Mühendisi pozisyonunda yeniden üretim macerasına dönüyor olacaktım.Kısa bir oryantasyon eğitiminden sonra Plastik Enjeksiyon fabrikasında Üretim Mühendisi olarak göreve başlamıştım.İlk etapta bana verilen belirli bir iş tanımı ve görev listesi yoktu.Fakat ben mühendislik bakış açımı kullanarak  görev listelerime kendim karar verdim.Yaptığım projelere termin tarihleri verdim,projelerin kapsamını belirledim,projelerde kullanacağım araçları belirttim ve sonuçlarını kaydettim.Bu sistematik ve disiplinli çalışmanın bir şekliydi.İlk etapta  Enjeksiyon fabrikasında operatör kontrollü çalışan makinelerde iş analizi gerçekleştirdim ve iş akış diyagramları ile bunu belirttim.Bu noktada bazı işçilerin yapılan iş akışına uymadıklarını tespit etmiştim ve ek iş kapsamı doğuran iş elemanları eklediğine (bir parçanın kalıba yerleştirilmeden önce bezle silinmesi gibi ) şahit olmuştum.Bu gibi sorunları tespit edildiği için İş Etüdü uygulamaları halen popülerliğini korumaktadır.Metot etüdü çalışmalarından sonra belirlediğim iş elemanlarına ait standart zaman iş sürelerini belirledim.Operatörden bağımsız çalışan diğer plastik enjeksiyon makinelerinde ise çevrim süresi kontrol çalışması gerçekleştirdim ve neticesinde excel'de çevrim sürelerinin kontrol ve analizlerinin yapılabildiği yeni bir rapor tasarladım.Mevcut çevrim süreleri üzerinden ustabaşı yardımcıları ile çevrim denemeleri gerçekleştirdim.Bu denemeler neticesinde bazı ürünlerde iyileştirmeler sağladım.İş Örneklemesi çalışması ile kayıp zamanları analiz ettim.Üretimde verimliliği ve performansı ölçmek için Excel'de makro kullanımı ile şablon tasarladım.Burada üretimdeki veriler ,enjeksiyon makinelerinin dijital ekranından ;  işçinin  çevrim süresi * baskı sayısı formülünü kullanarak  hesap makinesiyle hesaplaması ve ürün bilgi formuna işlemesi ile geliyordu.Bu sistemin de güvenilirliği ve doğruluğu insan faktörünün belirli bir payı olması sebebiyle sorgulanabilirdi.Sonuç olarak bu toplanan üretim bilgi formlarından derlenen bilginin deftere teknisyenler tarafından kayıt edilmesi  neticesinde ben verimlilik ve performans raporumun  girdi bilgisine erişebiliyordum.Bu girdi bilgileri neticesinde günlük makine ve işgücü verimliliği takibi yapabiliyordum.Kayıp zamanları ise sağlıklı bir şekilde takip edemiyordum sebebi de  işçilerin oluşan kayıp zamanları vardiyanın sonunda kayıt almalarıydı.Bu alışılagelmiş uygulamadan dolayı kayıp zamanların kayıtları sağlıklı bir şekilde yapılamıyordu.Bütün bu yaptığım çalışmalar benim belirlediğim kararlar neticesinde yapılmıştı.Yönetimle günlük toplantılarda fırsat bulursam yaptığım bu mühendislik çalışmalarından bahsediyordum.Yönetim bu konuda bana esnek davrandı fakat gündemlerinde hiçbir zaman yaptığım çalışmalar olmadı.Çünkü yönetimin izni ve görev verme yetkisi içinde yaptığım görevler değildi.Yaptığım raporlar ve çalışmalar neticesinde olumlu bir geri besleme alamadım.Dört aylık  Enjeksiyon fabrikası deneyiminden sonra  görece çok daha küçük ve daha olumsuz çevre koşullarına sahip olan başta Masterbatch (Plastik boya hammadde üretimi) olmak üzere diğer yan atölyeler olan Profil Conta ve Film Üretim birimlerine üretim sorumlusu olarak  atanmıştım.Bu konuda kimseyi suçlayamam çünkü görevi ben de istemiştim.Ama çalışmaya başladığımda motivasyonum ciddi ölçüde azalmıştı,uyum sorunu yaşadım.Bu yeni görevimde artık yönetim bana görev tanımı ve yetki sunuyordu.Görevim üretim hatlarını kontrol etmek,vardiya defterlerini okumak, üretimle ilgili raporları (fark-fire,atıl malzeme,balans v.b.)  hazırlamak,diğer departmanlardan gelen talepleri izleyip ara stokları kontrol ederek talepleri zamanında karşılamak,aylık bütçe planlaması yapmak gibi standart görevler vardı.Bu görevleri eksiksiz olarak yerine getirdim.Açıkçası Enjeksiyon fabrikasında yaptığım mühendislik çalışmalarını burada uygulamaya vaktim daha az vardı ve motivasyonum da kırılmıştı.Şirket ile karşılıklı anlaşarak işten ayrılmaya karar verdim.

Bu  zorlu deneyimden sonra  en zor şeylerden birini başardım bu "Sigarayı Bırakmak" idi.Şu andan itibaren 1 yıldır ağzıma sigara almıyorum.Kasım 2014'de özel bir sebeple  Ankara'ya taşındım.Ankara'da aradığımı bulamadım.Daha doğrusu şahsi sorunlarımdan dolayı aktif iş arama sürecine (önyazı hazırlamak,günlük arama yapmak,fotoğraf güncel etmek gibi ...)  yeterince katılamadım.Mayıs 2015'de İstanbul'a taşındım ve aktif iş arama sürecine yeniden başladım.Şu an dek iyi bir kariyer çizmemiş olabilirim.Ama bundan sonra daha uzun süreli ve hızlıca terfi edebileceğim bir kurumun bünyesinde çalışmak isterim.Bu yaşadıklarımdan kendi adıma dersler çıkardım.Şimdi yeniden sıkıntılı bir sürecin içindeyim ama bu sefer kendimi daha enerjik ve dinamik hissediyorum.